Observation logs Hoegaarden

Report from Tom Corstjens (10/11/2013):

Report from Olivier van Aelst (25/3/2012):

Ergens in de namiddag van 25/3/2012 zendt TomC mij een SMS om te gaan waarnemen in Hautem bij Hoegaarden (België). Dat mocht natuurlijk niet zonder positief antwoord blijven en zodoende sta ik er rond 21:30 bij het kapelletje van Hautem de hemel te bewonderen. TomC komt wat later aan omwille van GPS perikelen. Zoals hij al aangaf in een andere topic is de hemel vrij tot aan de horizon, en dit over 360°. Alleen wat spijtig van de verlichting van Hoegaarden (waarschijnlijk de brouwerij) en Tienen (de suikerraffinaderij en/of DSM, welgekend door onze noorderburen). Maar toch, het is de moeite hier te staan, de grensmagnitude is 5.7, beter dan thuis en voor mij is dit niet ver rijden.

Nochtans begon de avond niet goed. Problemen met de motoren van de GOTO. Starhoppen is nooit mijn ding geweest maar gelukkig werkt de ArgoNavis wel, zodat ik handmatig de 18" Dobson naar de juiste plek kan sturen. Maar de motoren doen het niet, dus volgen gaat ook niet. Dat wordt even wennen (het is de eerste keer dat dit gebeurt, waarschijnlijk zit er ergens een kabel los maar ik krijg dit niet opgelost in het donker). Echt zwakke objecten en details waarnemen zal dus moeilijk worden.

Zoals gewoonlijk beginnen we met heldere objecten, deze keer M42. Ongelooflijk mooi, wat een vuurzee van details. Eigenlijk nooit opgemerkt dat aan de zuidkant van het object nog zoveel (zwakke) nevel te zien is. Dit is dan weer het voordeel van handmatig te volgen, nu kan ik veel gemakkelijker "slewen" rond een groot object. Met de motoren aan (en de koppelingen vast) is dit heel wat moeilijker. Moet ik meer doen!

De supernova in M95 is het volgend target. Gemakkelijk gevonden aan de zuidkant van de nevel. Zwakker dan de 2 sterren aan de westkant van de galaxie. Later in de avond herbekeken en meer details gezien in M95 (de balk en één boogje)

Voor het eerst de schijngestalten van Venus gezien. OK, goed, maar dat gaat niet op tegen deepsky.

En dan nu de clue van een jarenlang project, nl de HII lijst. Dit is de 'natuurlijk' opvolger van de H400 lijst, nl een 400 tal extra (zwakkere) Herschel objecten. H400 is in theorie te doen met een 15cm kijker (onder een donkere hemel). Zelf heb ik het gedaan met een 20 cm, meestal onder een mag 5 à 5.5 hemel. Maar toch waren een er voor een aantal objecten een perfecte hemel van 6.5 nodig. Ik weet niet wat de minimum kijker is voor de HII lijst, maar een 20 cm zal volgens mij niet voldoende zijn.

Het laatste object dat nog op de HII "to do" stond is NGC 2467, een open sterrenhoop met nevel in Puppis, op -26° declinatie. Deze staat dus vrij laag en is het best waarneembaar in Februari of Maart. Februari was een rotmaand qua weersomstandigheden dus het was nu of nooit (of liever volgend jaar). Rond dit uur (22:45) staat de nevel ongeveer 6° boven de horizon, dit wordt spannend. Bij 124x zijn er een 15tal sterren te zien, maar geen nevel. Stress! Dan maar de UHC filter proberen, en ja, daar is ie, gemakkelijk te zien als een bijna ronde nevel van 7', gelegen rond een vrij heldere ster. Een stukje meer naar het noorden lijkt er een nog een kleinere ronde nevel te zijn. Opdracht geslaagd, de HII is binnen.

Het volgend object is IC 443, the Jellyfish nebula in Gemini. Dit was een taaie maar toch kon ik een langwerpig dun sliertje nevel af en toe zien, over een lengte van 10’. De nevel is iets breder aan de NW zijde (misschien 2’)

Een aantal ultrathin galaxiën stonden ook op de lijst, ondermeer de Integral Sign (UGC 3697) in Cameleopardalis. Deze galaxie van mag 12.4 is zwakjes te zien bij 124x als een veegje van 3’ x 1’. Het wordt beter zichtbaar bij 6.7mm ES (302x). Echter de typische integraal vorm kon ik niet ontwaren, misschien komt dit door het handmatig volgen wat comfortabele waarnemingen niet toelaat. Een 7’ ten ZO van de Integral Sign staat UGC 3714. Deze galaxie is bij 302 eigenlijk een makkie (niet verwonderlijk want volgens deepskylog is de contrast reserve 0.5). Het is een ronde vlek van 1,5’ met een stellaire kern.

De volgende ultrathin is UGC 9243, in Bootes. Bij 302x misschien (echt niet zeker) gezien als een smalle streep. Contrast reserve is -0.45 dus toch wel twijfelachtig.

De volgende objecten zijn niet meer beschreven geweest. Het zijn er wel een pak geweest. Zo uit mijn hoofd (ik schrijf dit 2 weken na de observatie, er zat een weekje travel en een weekje skiën ertussen) was er de Herschel Variable nevel, heb ik M95 herbeken nadat TomC gewezen had op de balk en de boogjes. Ook het triootje M65, M66 en NGC 3628 met zijn mooie stofband.

Vrij veel tijd gespendeerd aan Markarian Chain, wat één van mijn favoriete locaties is. Hier was NGC 4402 gemakkelijk te detecteren, wat niet altijd het geval is. M64 (black eye, even mooi als in Varages, de Provence), M101 (Sombrero, niet zo mooi als in Varages).

En wat gerommeld in de Grote Beer: de Uilnevel (de 2 ogen te zien, maar niet de centrale ster) en M81 en M82. Eén van de spiraalarmen van M81 was, alhoewel zeer zwak, mooi te zien. En natuurlijk kon M51 niet ontbreken met 2 spiraalarmen.

Uiteindelijk alles afgebroken rond 1uur30. Om 2 uur lag ik reeds in mijn bed (het is maar 8 minuten rijden).

Dit was, ondanks de mechanische of elektrische perikelen, een zeer geslaagde waarnemingsavond. 

SQM Readings

12/4/2012	20,40

Drogenberg Observations